Zingeving en chronische pijn in de paramedische praktijk

Het doel van het project is om te onderzoeken wat de rol is van zingevingsvragen van patiënten met chronische pijn en hoe fysiotherapeuten en ergotherapeuten met deze vragen zouden kunnen omgaan.

Aanleiding hiervoor is het feit dat patiënten met chronische pijn aangeven dat de gezondheidszorg niet altijd aan hun wensen en verwachtingen voldoet. Het spanningsveld tussen de binnenkant van chronische pijn zoals patiënten ervaren en de buitenkant waar de klachten onzichtbaar zijn, heeft tot gevolg dat patiënten zich vaak niet gehoord of begrepen voelen. In de behandeling vinden patiënten het belangrijk dat op een holistische manier naar hun klachten wordt gekeken. Met name aandacht voor sociale factoren, het leren omgaan met het verlies van werk, relaties, hobby’s en andere betekenisvolle onderdelen van het leven wordt door hen echter nog vaak gemist. Door middel van het uitvoeren van een kennissynthese, een behoefte onderzoek en het opstellen van een onderwijs- en nascholingsmodule wordt in dit onderzoek bekeken hoe de huidige situatie kan worden verbeterd.

Naast dit branchespecifieke deel van het project wordt er binnen de Kenniswerkplaats samengewerkt met andere branches (o.a. huisartsenzorg, social work) om in gezamenlijkheid te onderzoeken hoe er meer aandacht kan komen voor zingevingsvragen binnen de zorg. Hiervoor wordt samengewerkt in het beschrijven van bestaande kennis en inzichten, het in kaart brengen van behoeften van patiënten en hulpverleners en worden concrete toepassingen ontworpen om de aandacht voor zingeving binnen de zorg te versterken.  

Resultaten van dit onderzoek zullen waardevolle bijdragen leveren aan het verbeteren van de zorg voor mensen met chronische pijn, onder andere via onderwijs- en nascholingsmodules voor fysiotherapeuten en ergotherapeuten.

Naast de onderwijs- en nascholingsmodule worden de resultaten van dit project vormgegeven in wetenschappelijk artikelen, posters, infographics en bijdragen aan congressen. Het project wordt afgerond met een symposium waarin resultaten worden gepresenteerd en bediscussieerd met patiënten, paramedici, studenten en andere belanghebbenden.

Eén van de opbrengsten van dit project is een onderwijs- en nascholingsmodule voor fysiotherapeuten en ergotherapeuten. Op basis van de kennissynthese en het behoefteonderzoek worden handvatten geformuleerd waarmee zij in staat zijn om zingevingsvragen van hun patiënten te signaleren, te bespreken en bewust onderdeel te maken van de zorgverlening. Dit kan betekenen dat fysiotherapeuten en ergotherapeuten, bewust, systematisch en doelgericht deze vragen onderdeel maken van hun hulpverlening, maar ook dat zij gericht kunnen doorverwijzen naar andere hulpverleners met specifieke deskundigheid op het gebied van zingevingsvragen.  

Het project wordt als ‘brancheproject Paramedisch’ uitgevoerd door onderzoekers van het lectoraat ‘Complexe pijn’ van Kenniscentrum Zorginnovatie als onderdeel van de Kenniswerkplaats ‘Zingeving en Geestelijke verzorging thuis’ van de Universiteit voor Humanistiek.

Binnen het brancheproject wordt samengewerkt met de beroepsverenigingen van fysiotherapeuten en ergotherapeuten, Rijndam revalidatie en Cure+ als instellingen voor zorg aan patiënten met chronische pijn en de patiëntenvereniging ‘pijnpatiënten naar 1 stem’.