De transitie naar moederschap behelst het proces waarin de vrouw zich zal gaan identificeren met de moederrol enerzijds en zich deze rol eigen zal gaan maken anderzijds. Het is een proces waarin de vrouw zichtbaar krijgt wat moeder zijn is, ideeën over het moederschap ontwikkelt en bewust of onbewust besluit wat voor moeder zij zelf wil zijn. Hormonale, lichamelijke, emotionele en psychische veranderingen kunnen van invloed zijn op hoe de transitie naar het moederschap ervaren wordt. Er is een belangrijke rol weggelegd voor de verloskundige in het ondersteunen van een vrouw gedurende haar zwangerschap en naar het moederschap, maar er is weinig bekend over alle aspecten die mogelijk van invloed zijn op de transitie naar het moederschap en over hoe dit proces meetbaar gemaakt kan worden.
Binnen het verloskundig domein in Nederland is er in toenemende mate aandacht en ondersteuning voor Woman Centered Care (WCC) en transitie naar het moederschap; ‘Richtlijn postnatale zorg’ (KNOV, 2018). WCC vraagt om een individuele benadering in het contact tussen verloskundige en zwangere vrouw. Transitie naar het moederschap is geïdentificeerd als een belangrijk thema binnen deze zorg en wordt benoemd als kernelement van de postnatale zorg voor de vrouw. In de KNOV richtlijn wordt gesproken over ‘het aandacht besteden aan en het evalueren van transitie naar het ouderschap door de verloskundige’, maar concrete handvatten ontbreken en ouders geven aan dat er relatief weinig tijd aan dit onderwerp wordt besteed, terwijl zij dit wel wenselijk vinden (KNOV, 2018).
Aangezien transitie naar het moederschap een belangrijke focus heeft binnen de Verloskunde Academie Rotterdam, willen we onder andere onderzoeken of we met behulp van een meetinstrument beter in kaart kunnen brengen welke aspecten mogelijk van invloed zijn op dit transitieproces. Daarnaast willen we onderzoeken welke rol de verloskundige mogelijk kan innemen om de transitie naar het moederschap te ondersteunen. De gevonden inzichten kunnen sturend zijn voor het onderwijs aan de verloskunde studenten, zodat transitie naar het moederschap in de toekomst onderdeel zal zijn van de vrouwgerichte zorg die zij kunnen bieden.
Onderzoek naar de transitie naar het moederschap zal uitgevoerd worden vanuit de levensloop benadering en vanuit verschillende zorgperiodes:
- Zwanger worden
- Zwangerschap
- Na de bevalling
Het onderzoek is theorievormend en resultaten worden ingepast in het onderwijs aan studenten Verloskunde. Studenten kunnen aansluiten bij dit onderzoek binnen hun afstudeeropdracht of binnen het Honours programma. Kenniscentrum Zorginnovatie en de praktijk zullen hierbij fungeren als opdrachtgever.